Nowe prawo budowlane. Od kiedy, dla kogo, ważne informacje

   19.07.2021
Nowe prawo budowlane. Od kiedy, dla kogo, ważne informacje

Nowe prawo budowlane wprowadza szereg zmian istotnych dla przyszłych inwestorów. Niektóre zapisy już weszły w życie, inne dopiero są w fazie planów. Sprawdzamy i analizujemy najważniejsze informacje.

Od kiedy nowe prawo budowlane?

Znaczące zmiany w prawie budowlanym weszły w życie w dniu 19 września 2020 r. na mocy ustawy nowelizującej ustawę prawo budowlane. Kolejne zaczęły obowiązywać od 1 stycznia 2021 roku. Celem zmian było przede wszystkim przyspieszenie i uproszczenie wielu procedur i samego procesu inwestycyjno-budowlanego.

Co zmieniło się w prawie budowlanym? Główną zmianą jest projekt budowlany, zniknęły też wymogi uzyskiwania pozwolenia na budowę dla paczkomatów, małych automatów czy bankomatów.

Powiązany artykuł: Dom bez pozwolenia do 70m2. Wszystko o nowych przepisach budowy w 2022

Mocna cyfryzacja w nowym prawie budowlanym

W 2021 roku wprowadzono szereg zmian, które ułatwiają załatwianie spraw urzędowych. Chodzi przede wszystkim o cyfryzację i umożliwienie składania wielu wniosków online, bez wychodzenia z domu. Od 1 lipca 2021 r. można składać wniosek o pozwolenie na budowę online. W serwisie online https://e-budownictwo.gunb.gov.pl/, czyli na rządowej stronie do składania wniosków w procesie budowlanym udostępniono już szereg formularzy m.in:

  • zawiadomienie o zakończeniu budowy,
  • wniosek o pozwolenie na użytkowanie,
  • zgłoszenie budowy lub przebudowa domu jednorodzinnego,
  • wniosek o wejście na sąsiadujący teren,
  • wniosek o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych.

Nowe prawo budowlane: mniej formalności

Zmiany, które weszły w życie 19 września 2020 r. to uproszczenie procesu inwestycyjnego. Wprowadzono cały katalog inwestycji – obiektów, które są zwolnione z uzyskiwania pozwolenia na budowę, ale wymagają zgłoszenia budowy są to m.in. domy jednorodzinne, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub na działkach, na które zostały zaprojektowane.

Istotny jest również brak obowiązku uzyskiwania pozwolenia na budowę sieci elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych i gazowych – należy jedynie zgłosić ich budowę. Tak samo z przyłączami tych sieci.

Pozwolenia na budowę nie wymagają (ale wymagane jest zgłoszenie budowy) wolnostojące parterowe budynki gospodarcze, garaże, wiaty (do 35 m²), a także przydomowe ganki i oranżerie.

przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m². Na zgłoszenie można wybudować wolnostojące parterowe budynki rekreacji indywidualnej rozumiane jako budynki przeznaczone do okresowego wypoczynku, o powierzchni zabudowy do 35 m², przy czym liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać jednego na każde 500 m² powierzchni działki.

Nowe prawo budowlane: co można wybudować bez formalności?

Nie będzie trzeba mieć też pozwolenia na postawienie paczkomatów i podobnych niedużych obiektów, czyli np. automatów czy bankomatów. Nie trzeba zgłaszać postawienia automatów do biletów, do nadawania i wydawania paczek. Wszelkie automaty o wysokości do 3 m można postawić bez wiedzy urzędu. Nie trzeba zgłaszać również:

  • obiektów gospodarczych związanych z produkcją rolną i uzupełniających zabudowę zagrodową w ramach istniejącej działki siedliskowej,
  • parterowych budynków gospodarczych o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80 m,
  • wiat o powierzchni zabudowy do 50 m2, sytuowanych na działce, na której znajduje się budynek mieszkalny lub przeznaczonej pod budownictwo mieszkaniowe,
  • wolnostojących altan o powierzchni zabudowy do 35 m2,
  • altan działkowych i obiektów gospodarczych, o których mowa w Ustawie z dnia 13 grudnia 2013 roku o rodzinnych ogrodach działkowych;
  • wiat przystankowych i peronowych.

Kiedy nowe prawo budowlane? Projekt budowlany w nowej odsłonie

Najbardziej istotne zmiany wprowadzono w zakresie formy projektu budowlanego. Jeden z najważniejszych dokumentów w procesie budowy domu uległ znaczącej modyfikacji prawnej.

Po zmianach w 2020 r. projekt budowlany składa się z 3 części:

  • projekt zagospodarowania działki lub terenu,
  • projekt architektoniczno-budowlany,
  • projekt techniczny.

Projekt zagospodarowania działki lub terenu obejmuje usytuowanie budynku, układ komunikacyjny oraz informacje dotyczące obszaru oddziaływania obiektu.

Projekt architektoniczno-budowlany obejmuje tematy związane ze sposobem użytkowania, a także układ pomieszczeń i formę architektoniczną obiektów budowlanych.

Projekt techniczny to z kolei rozwiązania projektowe konstrukcji i instalacji oraz charakterystyka energetyczna. Może on zawierać też wyniki badań geologiczno-inżynierskich, geotechniczne warunki posadowienia obiektów budowlanych. Co istotne, projekt techniczny musi zgadzać się z projektem architektoniczno-budowlanym.

Do wniosku o pozwolenie na budowę inwestor musi dołączyć trzy egzemplarze projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego – po jednym dla organu administracji architektoniczno-budowlanej, nadzoru budowlanego oraz Inwestora.

Zmiany w samowoli budowlanej

Ustawodawca przewidział również uproszczoną procedurę legalizacji samowoli budowlanej, czyli budynków które zostały wzniesione z pominięciem obowiązujących procedur – bez pozwolenia na budowę. Status prawny uzyskają w sytuacji, gdy budowa takiego obiektu została zakończona i od momentu zakończenia minęło co najmniej 20 lat.

Powiązany artykuł: Wiata bez pozwolenia 2022: budowa bez zbędnych formalności

Kiedy wejdzie nowe prawo budowlane?

Nowe prawo budowlane weszło w życie 19 września 2020 r. Kolejne ważne zmiany zostały uprawomocnione 1 stycznia 2021 r. Jeśli interesuje nas temat, od kiedy nowe prawo budowlane będzie aktualne, warto śledzić wprowadzane zmiany na bieżąco. Cyfryzacja procesu budowlanego dość szybko postępuje, a kolejne znaczące ułatwienia wprowadzane są regularnie w 2021 roku.