Wiata bez pozwolenia 2022: budowa bez zbędnych formalności

Spis treści:

1. Wiata bez pozwolenia - przepisy 2022
2. Rodzaje wiat - rolnicza, garażowa, drewniana i murowana
3. Czy przepisy określają wymóg materiału konsrukcyjnego?
4. Wiata bez pozwolenia - jaką można postawić?
5. Podsumowanie

Wiata bez pozwolenia - przepisy 2022

Po nowelizacji przepisów prawa budowlanego z 2020 r. dopuszcza się budowę wiaty bez pozwolenia na budowę i bez zgłoszenia o budowie w określonych przypadkach. 

Zgodnie z prawem pozwolenia ani zgłoszenia nie wymaga budowa: „wiat o powierzchni zabudowy do 50 m2, sytuowanych na działce, na której znajduje się budynek mieszkalny lub przeznaczonej pod budownictwo mieszkaniowe, przy czym łączna liczba tych wiat na działce nie może przekraczać dwóch na każde 1000 m2 działki”.

Istnieje jednak szereg przepisów, które warunkują możliwość postawienia wiaty. Samo rozumienie pojęcia wiaty bywa sporne. Zupełnie inaczej będzie też traktowane postawienie wiaty przez rolnika czy wiaty garażowej. 

Rodzaje wiat - rolnicza, garażowa, drewniana, murowana

Definicje wiaty

Choć w wielu przepisach prawa budowlanego występuje pojęcie wiaty, to ustawa o prawie budowlanym nie zawiera jej definicji. Prawo budowlane zatem nie określa w sposób jednoznaczny definicji wiaty.

Brak definicji wiaty wymusza jednak konieczność, by w sytuacjach spornych to sąd rozstrzygał, czy dany obiekt jest wiatą czy budynkiem. Przyjmuje się, w rozumieniu tego pojęcia w języku potocznym, że wiata jest budowlą lekką, opartą na słupach, posiadającą dach. Wiata nie może być obudowana ze wszystkich lub z większości stron. 

Na podstawie orzecznictwa sądów administracyjnych przyjęto, że podstawowe cechy wiaty to:

• posiadanie fundamentów, 
• posiadanie dachu, 
• nieposiadanie ścian,
• posadowienie budowli na słupach.

Za podstawowe cechy wiaty należy uznać wsparcie danej budowli na słupach, stanowiących podstawowy element konstrukcyjny, wiążący budowlę trwale z gruntem.

Wiata rolnicza

Czy możliwe jest postawienie wiaty rolniczej bez pozwolenia? Wiata rolnicza pełni najczęściej funkcję ochrony sprzętu rolniczego lub materiałów czy surowców. Należy pamiętać, że wiatę o prostej konstrukcji można postawić na działce, na której znajduje się budynek mieszkalny (bez pozwolenia wiata do 50 m2 z ograniczeniem maks. 2 takich wiat na każde 1000 m2 działki). Natomiast nie można postawić wiaty na np. działce rolnej. 

Budowa jakichkolwiek obiektów na działce rolnej lub na działce leśnej wymaga najpierw wyłączenia działki z produkcji rolnej czy z produkcji leśnej. Jeśli zatem posiadasz grunty rolne czy leśne i chcesz postawić na nich wiatę, warto najpierw sprawdzić, czy na danym terenie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego. 

Postawienie budynku gospodarczego, drewnianej altany czy wiaty na działce o przeznaczeniu rolnym wymaga zmiany jej przeznaczenia na cele nierolne, czyli formalnego wyłączenia z produkcji rolnej.

Wiata garażowa bez pozwolenia

Sytuacja komplikuje się również w przypadku wiat garażowych. Dlaczego? Jeśli wiata ma spełniać zadania miejsca postojowego to, według Rozporządzenia, musi spełniać określone warunki usytuowania.

Stanowiska postojowe, w tym również zadaszone oraz otwarte garaże wielopoziomowe, należy sytuować na działce budowlanej w odległości nie mniejszej od granicy tej działki niż 3 m. 

Zachowanie tej odległości nie jest wymagane w przypadku niezadaszonych parkingów składających się z jednego albo dwóch stanowisk postojowych dla samochodów osobowych w zabudowie jednorodzinnej oraz w zabudowie zagrodowej, jeżeli stykają się one z niezadaszonymi parkingami dla samochodów osobowych na sąsiedniej działce.

Miejsca postojowe muszą być usytuowane co najmniej 3 metry od granicy działki oraz co najmniej 7 metrów od okien sąsiedniego budynku mieszkalnego. 

Wiata na drewno

W przypadku, gdy wiata ma służyć do przechowywania drewna, pojawia się problem. Budynki przeznaczone do składowania drewna podlegają innym przepisom. 

Składzik drewna musi być oddalony od granicy działki co najmniej o 4 m lub musi mieć ogniotrwałą przegrodę od strony działki sąsiedniej. 

Dlatego tutaj doskonałą alternatywą może być oczywiście specjalna drewutnia, która w prosty sposób pomoże składować drewno bez zbędnego generowania problemu.

Czy wiata musi być wykonana z konkretnego materiału?

Jeśli chodzi o wiaty murowane czy wiaty drewniane, to polskie prawo nie precyzuje materiału, z jakiego ma być wykonana wiata. Każdorazowo należy ocenić, czy wznoszona konstrukcja będzie kwalifikowała się jako wiata, czy jako budynek. 

Jaką wiatę bez pozwolenia można postawić?

Jeśli chcesz wybudować wiatę na działce, na której już znajduje się budynek mieszkalny lub na działce, która jest przeznaczona pod zabudowę mieszkaniową, możesz to zrobić bez żadnych formalności.

Bez pozwolenia na budowę można wybudować wiatę o powierzchni zabudowy do 50 m2. Prawo budowlane określa jednak, że na każde 1000 m2 działki można wybudować maks. 2 takie obiekty. 

Podobnie, jak w przypadku pozwolenia na budowę - wzniesienie wiaty do 50 m2 powierzchni nie wymaga również zgłoszenia zamiaru budowy - w przypadku działek przeznaczonych na budownictwo mieszkaniowe.

Budowę wiaty należy zgłosić, gdy będzie ona miała powyżej 50 m powierzchni oraz w przypadku, gdy na działce znajdują już inne, podobne konstrukcje. Przykładowo, jeśli posiadasz działkę o powierzchni 2000 m2 (na której stoi dom jednorodzinny) i na niej znajdują się już np. altana, składzik na drewno, wiata garażowa i domek na narzędzia, to zgodnie z prawem piąty budynek na powierzchni takiej działki należy zgłosić. 

Podsumowanie

Bez pozwolenia na budowę można postawić wiatę o powierzchni do 50 m2 (oczywiście pamiętając o wyżej wymienionych w artykule wytycznych). Prawo budowlane nie określa materiału, z jakiego ma być wybudowana wiata.

Pamiętajmy, że powyższy post stanowi jedynie informacje poglądowe i nie może stanowić formy konsultacji prawnej. Każdorazowo w przypadku wątpliwości co do przepisów, warto udać się do właściwego urzędu, by skonsultować możliwość postawienia wiaty. Pozwoli to uniknąć kar nakładanych na podstawie przepisów o samowoli budowlanej.