Rodzaje saun: fińska, parowa, ruska bania… którą wybrać?
Saunowanie stanowi cenioną praktykę zdrowotną i relaksacyjną na całym świecie. Wychodząc naprzeciw różnorodnym potrzebom i preferencjom, współczesne sauny oferują szeroki wybór funkcji i rodzajów, w tym suchą (fińską), mokrą, parową oraz infrared. Każda z nich dostosowana jest do osiągnięcia określonych korzyści zdrowotnych – od relaksacji mięśni, poprzez nawilżenie skóry, aż po wsparcie regeneracji po wysiłku i detoksykację. Poznaj rodzaje saun i dowiedz się jakie zalety niesie ze sobą saunowanie w każdej z nich.
Spis treści
- Co to jest sauna i dlaczego warto z niej korzystać?
- Rodzaje saun i ich działanie – 4 typy
- Ruska bania – co to jest?
- Jaką saunę wybrać?
Co to jest sauna i dlaczego warto z niej korzystać?
Sauna to wykorzystywane w celach leczniczych i relaksacyjnych pomieszczenie o wysokiej temperaturze. Ta popularna metoda rozgrzewania ciała pochodzi z kultur skandynawskich, które przez wieki rozwijały metody na efektywne przemienne nagrzewanie i ochładzanie ciała – tak, aby zintensyfikować pozytywne skutki termiczne dla organizmu. Sauny różnią się materiałami, z jakich są zbudowane oraz warunkami panującymi w środku, takimi jak temperatura i wilgotność.
Rodzaje saun i ich działanie – 4 typy
Podział saun bazuje głównie na ich funkcjonalności oraz lokalizacji konstrukcji. Rozróżnia się zatem sauny wewnętrzne (instalowane w domach, salonach spa czy na siłowniach) oraz sauny zewnętrzne, umieszczane najczęściej jako samodzielne konstrukcje na przykład na terenie przydomowych posesji.
Do czterech najpopularniejszych typów saun należą:
- sauna sucha (fińska),
- sauna mokra,
- sauna parowa (łaźnia),
- sauna infrared.
Sauna sucha (fińska)
Sauny fińskie (sauny suche) to przestrzenie relaksu, w których dominuje gorące powietrze ogrzewane przez piec rozgrzewający kamienie. Ich wnętrza są obite drewnem – materiałem o słabej przewodności cieplnej, co umożliwia utrzymać temperaturę w zakresie 60-120 stopni Celsjusza przy wilgotności powietrza na poziomie 5-15%. Sauna fińska wyróżnia się budową oraz zastosowaniem izolacyjnych materiałów, które zapobiegają ulatywaniu ciepła, a także ławami rozmieszczonymi na różnych wysokościach, umożliwiającymi użytkownikom doświadczanie rozmaitych poziomów gorąca. Piec wyposażony w grzałki elektryczne podgrzewa kamienie, które następnie oddają ciepło, a polewanie ich wodą zwiększa wilgotność i intensyfikuje doznania termiczne. Istotną cechą jest różnica w temperaturze i wilgotności w zależności od poziomu – wyżej jest cieplej i bardziej sucho, podczas gdy bliżej podłogi temperatura spada, a wilgotność wzrasta.
Sauna mokra
Sauny mokre charakteryzują się większą wilgotnością (20-40%), która może być też podnoszona specjalnym generatorem pary. Stosunkowo niska jest za to temperatura (około 60 stopni Celsjusza), ale jej odczuwanie jest inne niż w przypadku sauny suchej. Podstawowa różnica między sauną suchą a mokrą leży w warunkach panujących wewnątrz. Sauna sucha charakteryzuje się bardzo wysoką temperaturą i niską wilgotnością, co sprawia, że powietrze jest ekstremalnie gorące i suche. Tymczasem sauna mokra oferuje łagodniejsze warunki z niższymi temperaturami i wysoką wilgotnością. Korzystanie z sauny mokrej przynosi szereg korzyści dla zdrowia, takich jak przyspieszenie eliminacji toksyn z organizmu, działanie orzeźwiające na całe ciało, obniżenie napięcia mięśniowego oraz poprawa stanu skóry. Gorąca para pomaga również w łagodzeniu problemów z drogami oddechowymi oraz przy bólach reumatycznych. Dodatkowo sauna mokra jest idealna do wspomagania wchłaniania kosmetyków pielęgnacyjnych.
Sauna parowa
Łaźnie parowe, zwane również saunami parowymi lub łaźniami rzymskimi, dostarczają unikalnego rodzaju relaksu różniącego się od tego w saunach suchych. Charakteryzują się one temperaturami w przedziale 45-60 stopni Celsjusza przy wilgotności bliskiej 100%, co sprawia, że ciepło jest intensywnie odczuwane nawet przy niższych temperaturach. Wnętrza tych łaźni często zdobią szklane mozaiki lub wielkoformatowe płytki ceramiczne, a nowoczesne konstrukcje korzystają z akrylowych płyt. Warunki panujące w łaźniach parowych są automatycznie regulowane przez specjalne generatory pary, a do ich budowy wykorzystuje się materiały odporne na wilgoć, takie jak ceramika czy hartowane szkło. Niższe temperatury pozwalają na dłuższy pobyt, czyniąc łaźnię parową atrakcyjną opcją dla osób szukających alternatywy dla sauny suchej.
Sauna infrared
Sauny na podczerwień oferują zupełnie nowe podejście do terapii ciepłem, pozwalając na dłuższe sesje relaksacyjne niż w tradycyjnych saunach suchych czy parowych. Wszystko to za sprawą umiarkowanych temperatur rzędu 50 stopni Celsjusza i kontrolowanej wilgotności nieprzekraczającej 25%. Wyposażone w promienniki kwarcowe, sauny te wykorzystują zaawansowane technologie światłolecznictwa i termoterapii, emitując promienie podczerwone o długościach fal od 2000 do 15000 nm. Dzięki głębokiej penetracji, do około 4 cm pod powierzchnię skóry, promieniowanie to skutecznie dociera do tkanki podskórnej i mięśni, zapewniając głębokie ciepło. Stworzone głównie z drewna, sauny IR klasyfikowane są jako niskotemperaturowe, utrzymując temperaturę od 37 do 54 stopni Celsjusza, co stanowi znaczną różnicę w porównaniu do wyższych temperatur osiąganych w saunach rzymskich czy fińskich, tym samym zapewniając bezpieczne i komfortowe środowisko dla dłuższego odpoczynku i regeneracji.
Ruska bania – co to jest?
Ruska bania to unikatowy rodzaj sauny, który jest głęboko zakorzeniony we wschodnioeuropejskiej tradycji i obecnie przeżywa duży renesans. Tradycyjnie budowana jako drewniany domek z dwuspadowym dachem, często w pobliżu naturalnego zbiornika wodnego, współcześnie przybiera też formę walca. Zazwyczaj składa się z dwóch pomieszczeń: przebieralni oraz głównej części z piecem na drewno. Początkowo miejsce spotkań i kąpieli, ruska bania ewoluowała w ekskluzywne wyposażenie domów i ogrodów. Tradycyjny proces pobytu w bani ruskiej rozpoczyna się od rozpalenia ognia, popijania ziołowej herbaty, a kończy na odświeżającym zanurzeniu w zimnej wodzie lub prysznicu.
Jaką saunę wybrać?
To, jaka sauna będzie najlepsza, zależy od wielu czynników. Przy wyborze sauny kluczowe jest rozważenie jej funkcji i właściwości z uwzględnieniem osobistych potrzeb zdrowotnych i celów relaksacyjnych. Sauna fińska, zapewniająca wysoką temperaturę i niską wilgotność, jest idealna dla osób poszukujących głębokiego relaksu mięśni, hartowania organizmu, poprawy odporności oraz krążenia. Z kolei łaźnia parowa z umiarkowanymi temperaturami i wysoką wilgotnością świetnie nadaje się dla osób chcących intensywnie nawilżyć skórę i układ oddechowy. Sauna na podczerwień, z ciepłem penetrującym głęboko tkanki, będzie odpowiednia dla osób aktywnych fizycznie, wspierając regenerację mięśni i przyspieszając detoksykację organizmu.
W kontekście umiejscowienia sauny i balii ogrodowej na działce istotne są aspekty techniczno-logistyczne, takie jak koszt, rozmiar czy dostępność przestrzeni. Sauna fińska i bania ruska niewymagające skomplikowanej aparatury, prezentują się jako proste i ekonomiczne rozwiązania, choć ważna jest adekwatna wentylacja dla bezpieczeństwa użytkowania. Lokalizacja sauny, zwłaszcza w przypadku bani ruskiej, może korzystać z bliskości akwenów wodnych.
Przeczytaj także: Sauna ogrodowa – co daje, jak ją wykorzystywać, jaką wybrać?
